Thúc đẩy bình đẳng giới và bảo vệ quyền của lao động nữ

Triển khai đồng bộ, toàn diện các nội dung

Xác định CTNC là trách nhiệm của BCH công đoàn mỗi cấp, các cấp công đoàn đã tích cực triển khai đồng bộ, toàn diện các nội dung về CTNC nhằm thúc đẩy BĐG và bảo vệ quyền của LĐN. Những kết quả nổi bật trong CTNC của các cấp công đoàn năm 2022 là rất đáng ghi nhận.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam ký kết Chương trình phối hợp tổ chức các hoạt động dành cho nữ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Ảnh: Hải Nguyễn.

Các cấp công đoàn đã tổ chức tuyên truyền về chính sách, pháp luật, BĐG, dân số – gia đình – trẻ em cho LĐN. Nội dung tuyên truyền tập trung vào nâng cao nhận thức về công tác giới và BĐG; xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc. Tuyên truyền cho LĐN về dân số – sức khỏe sinh sản, học tập nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn nghiệp vụ, tay nghề, đặc biệt là tuyên truyền những nội dung liên quan đến LĐN và trẻ em được quy định tại Bộ luật Lao động, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH). Truyền thông về phòng ngừa lao động trẻ em; truyền thông về kỹ năng chăm sóc trẻ trong hành trình đầu đời cho CNLĐ. Tuyên truyền Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2022 – 2027 và Điều lệ Hội Phụ nữ Việt Nam lần thứ XIII. Tổ chức các lớp tập huấn CTNC cho cán bộ chủ chốt công đoàn và Trưởng BNC công đoàn doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước; tập huấn về thực hiện quyền trẻ em cho cán bộ nữ công công đoàn toàn quốc, diễn đàn giáo dục đạo đức, lối sống trong gia đình CNVCLĐ.

Công tác chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho LĐN được công đoàn quan tâm; thể hiện trong việc chú trọng thương lượng, ký kết TƯLĐTT với những điều khoản có lợi hơn cho LĐN. Nhiều chế độ, chính sách dành riêng cho LĐN được chủ doanh nghiệp thực hiện, như hỗ trợ tiền nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi, LĐN mang thai được bồi dưỡng thêm sữa vào bữa ăn giữa ca, hỗ trợ tiền khám thai định kỳ. Trong 05 năm qua, có tới 157.393 đơn vị có quy định có lợi hơn cho LĐN về hỗ trợ gửi trẻ, mẫu giáo, tổ chức thêm 01 lần khám chuyên khoa phụ sản… Có trên 95% số CĐCS phối hợp với NSDLĐ tổ chức các hoạt động nhân “Tháng Hành động vì trẻ em” và Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6, Tết Trung thu với các hình thức văn hóa, văn nghệ, tham quan, dã ngoại, gặp mặt, tặng quà, biểu dương, khen thưởng hàng nghìn học sinh là con đoàn viên, NLĐ có thành tích xuất sắc trong học tập, rèn luyện và đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi các cấp. Kịp thời triển khai chính sách hỗ trợ trẻ em mồ côi là con đoàn viên công đoàn tử vong do dịch Covid-19 với hình thức trao sổ tiết kiệm với mức 10 – 20 triệu đồng/cháu cho trên 500 trẻ em mồ côi.

Đồng chí Thái Thu Xương (bên trái), Phó chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và đồng chí Đỗ Hồng Vân, Trưởng Ban Nữ công Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam chủ trì Hội thảo “Thực trạng và giải pháp về nhà trẻ, mẫu giáo và các chính sách hỗ trợ cho con công nhân lao động trong độ tuổi nhà trẻ, mẫu giáo tại các khu công nghiệp, khu chế xuất” tại tỉnh Lâm Đồng, ngày 3/10/2022. Ảnh: Minh Tùng.

Sáng tạo trong tổ chức thực hiện

Hoạt động của các BNC quần chúng thời gian qua đạt những kết quả đáng mừng. Các mô hình “Lễ cưới tập thể”, “Trại hè cho con CNLĐ”, “Chăm sóc sức khỏe sinh sản”, “Khu nhà trọ tự quản kiểu mẫu”, dự án “Phản ứng nhanh với đại dịch Covid-19 thông qua cung cấp dịch vụ sức khỏe sinh sản theo cơ chế mới” hoạt động khá hiệu quả. Đã có 39 tỉnh triển khai mô hình “Sức khỏe của bạn” và có gần 1.300 “Phòng vắt, trữ sữa mẹ tại nơi làm việc” từ nguồn kinh phí của doanh nghiệp, công đoàn ngành, địa phương…

Các cấp công đoàn tích cực phát huy vai trò trong việc tham mưu cho HĐND các tỉnh triển khai thực hiện Nghị định số 105/2020/NĐ-CP ngày 08/9/2020 của Chính phủ về quy định chính sách phát triển giáo dục mầm non và giám sát việc thực hiện chính sách trợ cấp đối với trẻ em mầm non là con CNLĐ làm việc tại KCN và chính sách đối với giáo viên mầm non làm việc tại cơ sở giáo dục mầm non dân lập, tư thục ở địa bàn có KCN.

BNC công đoàn các cấp tham mưu tổ chức tốt các phong trào thi đua, các cuộc vận động trong nữ CNLĐ. Các phong trào được đổi mới cả về nội dung và hình thức phù hợp với từng đoàn viên, NLĐ và đặc điểm của địa phương, đơn vị. Điển hình là LĐLĐ tỉnh An Giang với phong trào “Nam giới điểm 10”, LĐLĐ tỉnh Bình Định với phong trào “Gia đình thành đạt”; “Giải thưởng Nguyễn Thị Sen” của Công đoàn Dệt May Việt Nam… Năm 2022, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã tặng 41 Cờ và Bằng khen cho 200 tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”.

Các cấp công đoàn đã tiến hành sơ kết 05 năm thực hiện Nghị quyết số 12b/NQ-BCH, ngày 12/7/2017 của Hội nghị lần thứ 10 BCH Tổng LĐLĐ Việt Nam (khóa XI) về BNC quần chúng doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước và ban hành Kết luận số 05/KLTLĐ ngày 09/8/2022 của BCH Tổng Liên đoàn khóa XII về việc tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 12b nói trên. Hiện, các cấp công đoàn đã thành lập được 78.896 BNC quần chúng.

Sơ kết 5 năm thực hiện Kế hoạch hành động số 13/KH-TLĐ, ngày 16/3/2018 của Tổng Liên đoàn về thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6 BCH Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới. Hàng trăm nghìn NLĐ được truyên truyền, được chăm sóc sức khỏe sinh sản. Thực hiện Kế hoạch hành động số 185/ KH-TLĐ, ngày 30/3/2022 của Tổng LĐLĐ Việt Nam thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác xây dựng gia đình trong tình hình mới, đã có trên 80% các đơn vị trong hệ thống công đoàn xây dựng kế hoạch hành động, triển khai. Chương trình phối hợp số 5346/CTPH-TLĐLĐVN-HLHPNVN ngày 07/11/2022 giữa Tổng LĐLĐ Việt Nam và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam về phối hợp tổ chức các hoạt động trong nữ cán bộ, CCVC và CNLĐ giai đoạn 2022 – 2027 nhận được sự ủng hộ và đón nhận tích cực của các cấp công đoàn.

Tuyên truyền pháp luật cho công nhân lao động Công ty TNHH K-Star Vina, huyện Sơn Dương (Tuyên Quang). Ảnh: LĐLĐ Tuyên Quang.

Công tác trọng tâm trong thời gian tới

Với các hoạt động thiết thực chăm lo cho LĐN, các cấp công đoàn đã, đang và sẽ tiếp tục khẳng định vai trò trong việc thực hiện tốt chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho nữ đoàn viên, NLĐ, góp phần quan trọng vào việc nâng cao vị thế của tổ chức Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới.

Thời gian tới, các cấp công đoàn cần đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, giáo dục nữ CNVCLĐ thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước liên quan đến LĐN, trọng tâm là Bộ luật Lao động năm 2019, Nghị định số 145/2020/NĐCP ngày 14/12/2020 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về điều kiện lao động và QHLĐ, trong đó tập trung vào các nội dung bảo đảm BĐG và những quy định riêng đối với LĐN.

Chủ động xây dựng kế hoạch tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ CĐCS; quan tâm, tạo điều kiện cho cán bộ chủ chốt công đoàn tham dự các cuộc tập huấn, bồi dưỡng về kỹ năng, nghiệp vụ CTNC, nhằm nâng cao chất lượng tham mưu của BNC quần chúng cho BCH CĐCS về CTNC, nhất là đối với cán bộ nữ công công đoàn mới tham gia lần đầu sau đại hội nhiệm kỳ 2023 – 2028.

Đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức tổ chức các phong trào thi đua trong nữ CNVCLĐ, đặc biệt là phong trào thi đua “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” phù hợp với tình hình thực tiễn của từng loại hình doanh nghiệp. Qua đó, phát hiện, nhân rộng những cá nhân, tập thể tiêu biểu, điển hình để lan tỏa trong toàn hệ thống công đoàn.

Thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình tư tưởng, tâm tư nguyện vọng để kịp thời chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của LĐN; tích cực tham mưu với BCH công đoàn cùng cấp trong việc tham gia sắp xếp lao động hợp lý, phù hợp với trình độ chuyên môn, tay nghề, sức khỏe và hoàn cảnh gia đình nữ CNVCLĐ; phối hợp với chính quyền đảm bảo chế độ chính sách cho nữ CNVCLĐ về tiền lương, tiền thưởng, chế độ thai sản, khám sức khỏe định kỳ và các chế độ khác.

Nghiên cứu đề xuất chính sách, tham gia thương lượng, xây dựng TƯLĐTT với những điều khoản có lợi hơn cho LĐN; giám sát việc thực hiện các chế độ, chính sách có ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của LĐN; huy động các nguồn lực để chăm lo đời sống, việc làm cho LĐN ngày càng tốt hơn, nhằm xây dựng gia đình CNVCLĐ no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh.

Đồng chí Phạm Việt Dũng, Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Thái Nguyên trao nhẫn vàng cho cặp đôi công nhân tại Lễ cưới tập thể dành cho công nhân lao động. Ảnh: Văn Công.

Đặc biệt, hướng tới Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, CTNC, BNC công đoàn các cấp cần chú trọng thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp sau:

Thứ nhất, tăng cường công tác phối hợp và huy động các nguồn lực triển khai có hiệu quả công tác chăm lo việc làm, đời sống của nữ CNVCLĐ, tập trung thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết Đại hội Công đoàn các cấp, Nghị quyết Đại hội XII Công đoàn Việt Nam về CTNC hướng tới Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam.

Thứ hai, tích cực nghiên cứu đề xuất chính sách và tham gia giám sát việc thực hiện các chế độ, chính sách có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nữ CNVCLĐ và con CNVCLĐ. Thúc đẩy thực hiện Kết luận số 05/ KL-BCH ngày 8/9/2021 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 12b/ NQ-BCH ngày 12/7/2017 về BNC quần chúng doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước. Quán triệt và triển khai thực hiện Kết luận số 1500b/KL-TLĐ ngày 08/01/2021 của Tổng Liên đoàn về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 6b/ NQ-BCH về công tác vận động nữ CNVCLĐ và Chỉ thị số 03/CTTLĐ về tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” trong nữ CNVCLĐ trong tình hình mới.

Thứ ba, tham mưu giải quyết những vấn đề bức xúc trong nữ CNLĐ. Chú trọng tuyên truyền, giám sát việc thực hiện Chương X, Bộ luật Lao động năm 2019, Nghị định số 145/2020/NĐ-CP, ngày 14/12/2020 hướng dẫn thi hành Bộ luật Lao động, trong đó tập trung nội dung bảo đảm BĐG và những quy định riêng đối với LĐN, phòng chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc.

Thứ tư, quan tâm đến các hoạt động chăm lo cho con CNVCLĐ, đặc biệt là vấn đề nhà trẻ, mẫu giáo và đẩy mạnh tuyên truyền, giám sát việc thực hiện Nghị định số 105/2020/NĐ-CP ngày 8/9/2020 của Chính phủ về chính sách phát triển giáo dục mầm non, nhất là chính sách đối với con CNLĐ và giáo viên mầm non ở KCN. Cải tiến, nhân rộng mô hình “Trại hè cho con CNLĐ”, “Sức khỏe của bạn”, “Lễ cưới tập thể”; xây dựng mô hình điểm “Chăm lo, bảo vệ quyền của LĐN thông qua đối thoại tại nơi làm việc”.

Khám sức khỏe cho nữ công nhân Khu công nghiệp Bình Hòa, huyện Châu Thành do Liên đoàn Lao động tỉnh An Giang tổ chức. Ảnh: Mỹ Hạnh.

Thứ năm, xây dựng đội ngũ nữ cán bộ công đoàn, chú trọng quy hoạch, đào tạo, luân chuyển, bổ nhiệm đối với cán bộ nữ; cơ cấu giới thiệu cán bộ phụ trách CTNC tham gia BCH, Ban Thường vụ công đoàn các cấp, chuẩn bị nguồn cán bộ nữ cho nhiệm kỳ 2023-2028, đặc biệt là nữ cán bộ chủ chốt công đoàn cấp tỉnh, ngành Trung ương và các ban, đơn vị trực thuộc Tổng Liên đoàn, nhằm nâng cao hơn nữa tỷ lệ nữ cán bộ lãnh đạo công đoàn các cấp, góp phần thực hiện mục tiêu của Nghị quyết số 02-NQ/ TW của Bộ Chính trị về “Đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới”.